Eda BAYRAKTAR
Harika Çocuk: İdil Biret
Harika Çocuk: İdil Biret
İdil Biret, henüz 2 yaşında bir bebekken müziğe ilgi duymaya başlamıştı. 4 yaşına geldiğinde Bach’ın prelüdlerini çalmaya başlayınca, müzikolog dayısı Mahmut Ragıp Gazimihal’in de etkisiyle müzik eğitimi almaya başladı. 5 yaşındaki bu küçük kızın ilk müzik hocası Türkiye’de çok sesli müzik yaşamının gelişmesi yönünde önemli katkılar getirmiş olan besteci, piyanist Mithat Fenmen’di. Fenmen de tıpkı Biret gibi çocuk yaşta piyano çalmaya başlamıştı. Biret, müziğe henüz başlamışken kendini bir gün Ankara Radyosu’nda Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası eşliğinde, yine Bach’ın bir eserini seslendirirken buldu. İşte herkesin beğenisini topladığı o gün, hayatının dönüm noktası olacaktı. O artık yalnızca İdil değildi, “harika çocuk” oldu. İkinci cumhurbaşkanı İsmet İnönü, müzik alanında özel yetenekli iki çocuktan biri olan bu kız çocuğunun yurt dışında müzik eğitimi alarak ülkemizi dünya çapında temsil etmesi gereğine yürekten inanmıştı. (Diğer kız çocuğu, ünlü keman virtüözü Suna Kan.) 1948 yılında Meclis’e bir kanun teklifi sunarak, “harika çocukların” yurt dışında sanat eğitimi almaları için gereksinimlerini biz karşılayalım, dedi. Meclis’te kabul edilen ve “Harika Çocuklar Yasası” olarak bilinen bu kanun, Biret’e Paris kapısını açıyordu. Burada dünyaca ünlü müzisyenlerden müzik dersleri alan Biret, 8 yaşında Paris Radyosu’nda ilk konserini verdi. Hem yaratıcı hem de akıllı olan bu kız çocuğunun olağanüstü yeteneği tüm hocalarını büyülüyordu. Öyle ki ünlü Alman piyanist Wilhelm Kempff, ondan “en değerli öğrencim” diye bahsedecek ve ömrü boyunca müzikal ilişkisini sürdürecekti. Ömrünü müziğe adamış pek çok müzisyenin hayallerini çocuk yaşta gerçekleştiren Biret, 11 yaşındayken bu değerli piyanistle Paris Champs-Elysees Tiyatrosu’nun sahnesini paylaşıyordu. 1957’de Paris Konservatuarı’nı tamamladığında Türkiye için müzik alanında eşi olmayan bir gurur kaynağıydı. O yıllardan beri müzikal yaşamına kattığı her deneyim, kıymetine bir parça daha ekledi. Yalnızca Fransa’da ve Türkiye’de değil tüm dünyada tanınan ve aranan bir sanatçı oldu. Müzikal yaşamı boyunca sayısız konser verdi, jüri üyeliği yaptı ve ödül aldı. Kraliçe Elisabeth (Belçika), Van Cliburn (ABD), Busoni (İtalya), Liszt (Almanya), İskoçya gibi birçok uluslararası piyano yarışmasında jüri üyeliği yapan İdil Biret'in aldığı ödüller arasında "Lili-Boulanger" (Boston), "Harriet Cohen/Dinu Lipatti" (Londra), Polonya hükümetinin "kültür liyakât" ve Fransız hükümetinin "Chevalier de I'Ordre National de Merite" nişanları bulunuyor. Türkiye’nin “Harika Çocuk” olarak yurt dışına gönderdiği bu küçük kıvılcım, dünya çapında başarılara imza atarak ülkesini en iyi biçimde temsil etmiş gür bir alev olarak yaşamaya devam ediyor.